Kiedy sklep pobiera opłaty ekologiczne od klienta?

Prośrodowiskowe opłaty

Opłaty mają z jednej strony zniechęcić klientów do stosowania „jednorazówek” z tworzyw, z drugiej – poprzez powiązanie obowiązku naliczania opłat z ewidencją, którą musi prowadzić sklep – zniechęcić sklep do udostępniania produktów objętych dodatkową „papierologią”. Całkowity zakaz stosowania tych wyrobów byłby nieracjonalny, ponieważ prawie każdemu zdarza się złe oszacowanie ilości zakupów i „ratowanie się” foliówką. 😉
Istotnym problemem jest to, że „jednorazówki” są lekkie i często są wywiewane z publicznych koszy na śmieci. Są również łatwym łupem dla ptaków, które zwabione zapachem resztek jedzenia w pojemnikach lub torebkach wydziobują i rozrzucają ich zawartość. Nie jest to wina ptaków, tylko konstrukcji koszy na śmieci. W obecnej sytuacji rynkowej trudno wyobrazić sobie inwestycje w nową infrastrukturę odpadową, dlatego bardziej efektywnym rozwiązaniem jest zmniejszanie zużycia „jednorazówek”. Im mniej foliówek, pojemników i kubków, tym mniejsze ryzyko zaśmiecenia środowiska.
Opłata za foliówki jest pobierana od klientów od 2018 r. Jej działanie prośrodowiskowe zostało potwierdzone, dlatego taki sam mechanizm przyjęto dla kubków i pojemników, dla których obowiązek pobierania opłat obowiązuje od 2024 r.

Zasady pobierania opłat

Zapamiętaj, że opłaty pobiera się przy udostępnianiu klientowi foliówek, kubków i pojemników w celu zapakowania wyrobów dostępnych w sklepie. Przykładowo, nie stosuje się opłaty w przypadku udostępniania pojemnika z pączkami dostarczonymi do sklepu w formie zapakowanej, ale pobiera się ją przy włożeniu do pojemnika przez sprzedawcę pączków wybranych przez klienta. Analogicznie, sklep nie nalicza opłaty za pojemnik, w którym znajduje się „fabrycznie” zapakowana surówka, ale obciąża nią klienta w sytuacji, gdy surówka jest dostępna „luzem” i trzeba ją umieścić w pojemniku, aby mógł zabrać ją do domu.
Wysokość pobieranych opłat określają rozporządzenia, ale kwota, którą płaci klient, może być wyższa (sklep może określić kwotę taką jak w rozporządzeniach albo dowolnie wyższą). Stawki z rozporządzeń to kwoty minimalne i według nich sklep przekazuje do Urzędu Marszałkowskiego opłaty pobrane od klientów (pozostała część kwoty stanowi przychód sklepu). Pamiętaj, że w każdej chwili mogą zostać wydane nowe rozporządzenia określające wysokość opłat. Zawsze sprawdzaj aktualne przepisy w rzetelnych źródłach wiedzy, takich jak Internetowy System Aktów Prawnych. Obecnie stawki opłat dostępne są w rozporządzeniach:

• w sprawie stawki opłaty recyklingowej (0,20 zł za foliówkę),
• w sprawie stawek opłaty za produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami (0,20 zł za kubek, 0,25 zł za pojemnik).

VAT doliczany do opłaty

Do opłat za foliówki, kubki i pojemniki dolicza się VAT. Opłatę pobieraną w sklepie można wykazać jako oddzielną pozycję na paragonie, ale nie ma takiego obowiązku. Jak przekłada się to na wysokość VAT? Przykładowo, jeżeli cena kubka będzie wykazana jako oddzielna pozycja na rachunku, trzeba doliczyć do niej VAT 23%. Jeżeli cena kubka będzie doliczona do ceny produktu – trzeba doliczyć VAT taki jak dla tego produktu (czyli inny dla kawy, herbaty itp.). Ten problem nie występuje przy foliówkach, dla których VAT jest zawsze taki sam, niezależnie od rodzaju produktów, które klient wkłada do torby na zakupy.