Zaloguj się
5 minut
2024 • 07 • 04

Jak rozpoznać, co jest opakowaniem?

Najłatwiejsza potoczna definicja opakowania brzmi: opakowanie to wszystkie elementy zewnętrzne, które trzeba usunąć, aby móc użyć produktu. Większość opakowań zapewne rozpoznasz intuicyjnie, ale które z poniższych wyrobów uznasz za opakowanie? Podpowiadamy – tylko 2 z nich nie są opakowaniami.

Opakowanie vs produkt

Które z poniższych wyrobów Twoim zdaniem nie są opakowaniami?

  • Torebki do wysyłania pocztą katalogów i czasopism (z zawartością),
  • ozdobne podkładki pod ciasta sprzedawane z ciastem,
  • pudełka na narzędzia,
  • torebki herbaty,
  • szczoteczka do nakładania tuszu do rzęs stanowiąca część zamknięcia opakowania,
  • stalowe butle wielokrotnego użytku używane do różnych rodzajów gazu,
    z wyłączeniem gaśnic.

Odpowiedź może Cię zaskoczyć. Tylko pudełka na narzędzia i torebki herbaty nie są opakowaniami. Identyfikacja opakowań bywa trudna, ale jest kluczowa dla określenia innych obowiązków związanych z wprowadzaniem na rynek produktów w opakowaniach. Jeżeli masz wątpliwości, sprawdź informacje zawarte w rozporządzeniu w sprawie przykładowego wykazu wyrobów, które uznaje się albo nie uznaje się za opakowanie . W rozporządzeniu znajdziesz otwarty katalog wyrobów i poprzez analogię możesz stwierdzić, czy coś jest opakowaniem czy nie.  Możesz również zapytać naszych ekspertów: srodowisko@rev-log.com

Rodzaje opakowań

Opakowania można klasyfikować na różne sposoby, ale nie będziemy zanudzać Cię definicjami z ustawy. Podpowiadamy, jak najłatwiej rozróżniać opakowania i przedstawiamy przykłady opakowań z poszczególnych grup. Zapamiętaj poniższe grupy klasyfikacji:

FAQBLOCK

Obowiązki dla opakowań z różnych grup

Przypisanie opakowania do odpowiedniej grupy ułatwia prawidłową realizację obowiązków środowiskowych i zmniejsza ryzyko kar.

Warto zapamiętać, że wspólnym obowiązkiem dla wszystkich grup jest konieczność osiągania wymaganych poziomów recyklingu odpadów opakowaniowych. Obowiązek ten wynika z rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP). Polega to na tym, że firma, której działalność spowodowała pojawienie się na rynku produktów w opakowaniach, musi sfinansować (lub sfinansować i zorganizować) zebranie z rynku odpadów opakowaniowych i poddanie ich recyklingowi. Nie muszą to być – i zazwyczaj nie są – odpady powstałe z opakowań wprowadzonych przez firmę. Obowiązek może być realizowany dowolnymi odpadami, ale koniecznie w tych samych frakcjach materiałowych, jak wprowadzone opakowania.

Obowiązek zapewnienia poziomów recyklingu może być realizowany przez firmę samodzielnie lub poprzez współpracę z organizacją odzysku opakowań. Istotny wyjątek potwierdzający, jak ważna jest prawidłowa klasyfikacja opakowań, stanowią opakowania wielomateriałowe oraz opakowania zawierające środki niebezpieczne. Dla tych rodzajów opakowań nie jest możliwa bezpośrednia współpraca z organizacją odzysku. Zgodnie z przepisami można zlecić realizację obowiązku izbie gospodarczej, która zawarła z marszałkiem województwa porozumienie dotyczące zbierania i przetwarzania odpadów powstających z opakowań zaliczanych do tych dwóch grup.

W praktyce organizacje odzysku współpracują z izbami gospodarczymi. Możliwe jest podpisanie umowy trójstronnej, na mocy której organizacja odzysku zapewnia osiąganie wymaganych poziomów recyklingu odpadów z opakowań wielomateriałowych i po środkach niebezpiecznych.

Zapamiętaj również, że firmy wprowadzające niektóre opakowania na napoje muszą realizować dodatkowe obowiązki. Opakowania objęte rozszerzonym zakresem obowiązków to:

  • butelki jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych na napoje o pojemności do trzech litrów,
  • puszki metalowe o pojemności do jednego litra,
  • butelki szklane wielokrotnego użytku o pojemności do półtora litra.

Dla powyższych opakowań konieczne jest osiąganie poziomów zbierania (obowiązek dot. poziomów recyklingu pozostaje bez zmian, tj. należy osiągać oba poziomy – recyklingu i zbierania). W tym celu zostanie uruchomiony system kaucyjny, który zwiększy szansę na zebranie z rynku odpowiedniej ilości opakowań i odpadów opakowaniowych.

W skrócie:

  • w przypadku problemów z identyfikacją opakowań, sprawdź informacje zawarte w rozporządzeniu w sprawie przykładowego wykazu wyrobów, które uznaje się albo nie uznaje się za opakowanie,
  • firma, której działalność powoduje, że na rynek trafiają produkty w opakowaniach musi zapewnić osiągnięcie wymaganego poziomu recyklingu, co w praktyce oznacza, że trzeba zebrać z rynku i poddać recyklingowi odpady opakowaniowe tego samego rodzaju co opakowania wprowadzone przez firmę,
  • obowiązek osiągnięcia wymaganego poziomu recyklingu może być realizowany przez organizację odzysku opakowań,
  • opakowania wielomateriałowe oraz opakowania zawierające środki niebezpieczne są szczególnymi opakowaniami, dla których organizacja odzysku opakowań nie może bezpośrednio realizować obowiązku osiągania wymaganych poziomów recyklingu (ale może pośrednio poprzez zawarcie umowy trójstronnej: organizacja, izba gospodarcza, wprowadzający),
  • dla niektórych opakowań na napoje wprowadzono dodatkowe obowiązki dotyczące osiągania poziomu zbierania.

O kłamstwach środowiskowych przeczytasz więcej tu: Koniec greenwashingu?

Rodzaj materiału

+

Ze względu na rodzaj materiału wyróżnia się poniższe rodzaje opakowań. Opakowania z tworzyw sztucznych, np.: torebki foliowe, butelki PET, folia stretch, plastikowe wytłoczki zabezpieczające artykuły spożywcze, klipsy z tworzyw sztucznych będące częścią opakowania, skrzynki z tworzyw sztucznych (w tym opakowania transportowe), palety z tworzyw sztucznych, taśmy klejące służące do pakowania, wszelkie elementy z tworzyw sztucznych będące częścią składową opakowań, np. „okienka” w opakowaniach na zabawki. Opakowania z aluminium, np.: folia aluminiowa, puszki na napoje, kosze transportowe, skrzynie aluminiowe, klipsy i obejmy służące do zamykania opakowań, wszelkie elementy z aluminium będące częścią składową opakowań, np. dekoracyjne siatki na butelkach. Opakowania ze stali, w tym blachy stalowej, np.: puszki, skrzynie, palety, klipsy i obejmy służące do zamykania opakowań, wszelkie elementy ze stali będące częścią składową opakowań, w tym tarcze i struny wzmacniające. Opakowania z papieru i tektury, np.: pudełka tekturowe, papier pakowy, torebki papierowe – jednorazowe oraz wielokrotnego użytku, wytłoczki na produkty spożywcze, papier cukierniczy. Opakowania ze szkła, np.: butelki szklane, słoiki, wszelkie elementy ze szkła będące częścią składową opakowań. Opakowania z drewna, np.: skrzynie, palety, pudełka – w tym dekoracyjne pudełka na alkohole, kosze, łubianki. Opakowania pozostałe, np.: worki lniane, butelki i pojemniki ceramiczne, tekstylia, wszelkie elementy dekoracyjne (np. z rafii), części składowe opakowań niesklasyfikowane w pozostałych grupach.

Wielomateriałowe

+

Kolejna grupa klasyfikacji to opakowania wielomateriałowe, czyli opakowania wykonane co najmniej z dwóch warstw różnych materiałów, które nie mogą być ręcznie oddzielone, bez uszczerbku dla materiału. Są to np. kartony na mleko, paczki na chipsy.

Wielokrotnego użytku

+

Opakowania mogą być również klasyfikowane ze względu na liczbę możliwych rotacji jako jednorazowe lub wielorazowe. Opakowanie wielorazowe (wielokrotnego użytku) to opakowanie zaprojektowane do użycia więcej niż raz. Kluczowe jest sformułowanie „zaprojektowane”, które wskazuje, że aby móc określić opakowanie jako wielorazowe należy sprawdzić, czy producent przeznaczył je do ponownego użycia. Jeżeli na opakowaniu nie będzie oznakowania, że nadaje się do ponownego użycia należy poprosić o dokumentację techniczną i sprawdzić w niej, czy opakowanie spełnia normy dla wielokrotnego użytku. Oznakowanie opakowań na razie nie jest obowiązkowe, dlatego jego brak nie przesądza o tym, jakie wymagania spełnia opakowanie (z tego powodu konieczna jest analiza dokumentacji technicznej).

Zawierające środki niebezpieczne

+

Odrębną grupę opakowań stanowią opakowania zawierające środki niebezpieczne. Są to opakowania, w których znajdują się substancje lub mieszaniny klasyfikowane do co najmniej jednej z poniższych grup: - toksyczność ostra w kategoriach 1, 2, 3: H300, H301, H310, H330, H331, - rakotwórczość w kategorii 1A, 1B: H350, H350i, - działanie mutagenne w kategorii 1A, 1B: H340, - działanie szkodliwe na rozrodczość w kategorii 1A, 1B: H360D, H360F, H360DF, H360FD, - stwarzające zagrożenie dla środowiska wodnego – toksyczność ostra w kategorii 1, toksyczność przewlekła w kategorii 1, 2: H400, H410, H411. Informacje na temat powyższych oznaczeń znajdują się w karcie charakterystyki substancji w Sekcji 2.1: Klasyfikacja substancji lub mieszaniny.

Na napoje

+

Od niedawna wydzielana jest dodatkowa grupa opakowań, czyli opakowania na napoje. Są to opakowania zawierające płyn przeznaczony do bezpośredniego wypicia, bez konieczności poddania go obróbce, w szczególności na wodę, sok, nektar, mleko, jogurt i inny pitny produkt mleczny, napój alkoholowy. Napojem w tym rozumieniu nie jest koncentrat, który należy rozcieńczyć, aby nadawał się do picia. Napojem nie są również wyroby medyczne, ani żywność specjalnego przeznaczenia (np. preparaty dla niemowląt). Napojem jest natomiast suplement diety, który nie jest wyrobem medycznym.

Edukacja ekologiczna w firmie

Zobacz, jak budować świadomość ekologiczną wśród pracowników

Sprawdź

Zarządzanie środowiskiem w firmie

Dowiedz się jak realizować obowiązki środowiskowe

Sprawdź